ZIANGTIN PA THA KAN SI THEI DING?

                                           ZIANGTIN PA THA KAN SI THEI DING?

“ Mipa in an nupi pawl cu anmah ih tak pum an duhdawt vekin duhdaw ve ding an si. A nupi a duhdaw tu cu amah le mah a duhdaw awtu a si” (Efesa 5:28)

Thuhmaihruai

Pai’ Ni a rawng hersuah hi cun thil dang hmuahhmuah hnak in hringtu pa thinlung mitthlam ah a cuang bik.  Pa in fa le in duhdawtnak, in sawmdawlnak, kan hrang ih a tuarnak, a pumpekawknak le zirhnak pawl tla thinlung in a mithmai pante thawn a hmu sal. Cutin, hrekkhat cu ka kiang naiah kan pa le an um tikah anmah kan upatnak, kan duhdawtnak le an parih kan lungawinak phun tampi in kan langter thei. Cun, khatlam pa ih thihsan zo mi (keimah vek) kan silen kan pa le ih ziaza maw, innsang nupi fanau le in duhdawtnak, an zirhnak le zawhmi pawl zawt sal in cutin ziangtin innsang pa tha kan si thei ding ti kan zir ngah thei. Asi!, kan ram ah hin Nui’ Ni hi nasa ngaingai in mipi in kan sunlawih ih sunlawih khal an phu hrimhrim. Nan, Pai’ Ni hi cu cutluk a lar lo a bang. Innsang khalah Pa hi hruaitu lu bik e ti lo in innsang hlawhtlin le hlawhsam thu khalah NU hi mipi in an thupi deuh ti ah kan tun si pe maw aw tin ruahcan ka nei theu. A hlawhtlingmi innsang, a nuammi innsang le todelh aw innsang dinsuak thei ding ah cun Nu lawng a thupi lo ih, Pa hlei hlei in a dinhmun, sinak le hna a phurh thei a tul. Asilen, tin thu sut aw sehla, Patha kan timi hi ziang an si? Kan sannak a bang aw lo zet ding. Pa tha ih ziaza khal tampi rel ding kan neih ka zum. Asinan, tuisun ni ah Pa tha pawl ih mizia cu cutin, kha tin a si ti hnakin, ziangtin kanmah roi hi nupi le fanau , midang hrangah pa tha kan si thei ding ti kha thupi ah ruat in thulu 3 hmang in patha si theidan kan zohtlang ding.

1). Na Nupi Duhdawt aw

Mi hrekkhat in zo si mai nupi duhdawt lo um ding tin kan ti men thei! Adik, zo khal in duhdawtnak thawn innsang cu kan din cio. Asinan! Vawi tampi ah cun kan  nupi pawl hin Pa in kan duhdawtnak hi an khansa (feeling) ban lo. Innsang hngetkhoh, hlawhtling le nuam dinsuak thei ding ah cun a liamcia ah ka rak lo duhawt ti ih kaa ih kan nupi kan sim lawng a tawk lo, nitin cat lo in kan kaa in, kan tuahnak in, kan bawmnak inn, an thuhla kan ngai pawimawh nakin, an tulmi kan tuahsaknak le a dangdang.. tivek in kan duhdawt nak langter rining a tul! Nitin rawl ei ringring kan tul bangin, kan nupi le hin kan duhdawtnak rawl an ei ve ringring a tul!

Ahleice in Pa le pawl in kan theih ringring ding mi a um. Cumi cu ziangtin kan nupi kan zoh, kan tuamhlawm timi hi kan fale in an zoh ringring. Cui an hmuhmi cu an tlukah ah kum in na hnen ihsin innsang thuhla an zir. Na fale hrangah innsang um tudan, le cetcang dan pawl kha na theihlo sungah na nun ihsin na rak zirh rero kha a si. Na nupi kha na tihzah lo le duat lo ih na fapa in a lo hmu a silen khai a lo hmuh dan khan a innsang ah a nupi a zohkhen ve ding. Na tongkam in maw, taksa  ih kutke thlakawknak hmang in na pi na hmuhsuam a silen na fanu in innsang a neih tikah cuvek zia tha lo cu a pasal hnen in lole a innsang ah um ding ah a ruat thei.  Hringtu an nu (na nupi) kha tling lo le fello tuk vekin na zoh an hmuh tikah innsang ih nawmnak, hlutnak  le neihawknak na siatsuah ih hleiah khai na ziaza kha innsang an va din tikah an theihawk man lo sung in an rak sawm ding.

Asinan,  na tongkam le tuahnak in an nu (na nupi) khan a duhdawtzia le na upat zia na langter a si ah cun na fapa in ziangtin pa tha ka si thei ding ti na hnen ihsin a zir hleiah, cumi a hmuh tawnmi in pa tha ah a siam thei.  Na nupi na ngaisang, na sunlawih thiam a si ah cun na fanu khal mipa amah duh taktak lo tu, ngaihsaklotu, sunlawihlotu le ngaisang lotu lak ihsin thiarfihlim awk dan a thiam ding. Na nupi cu nangmai nunnak hrangah a sunglawi bikmi hlawntlir tluk ih na fingkhawi, duatdawm thiam an hmuh tikah na fale in cui nunze mawi cu rawn cawng in an damsung nun lam hmuhtu ah a cang ding. Curuangah, Pa tha si ding cun “ Na nupi duhdawt aw.” Phut salmi nei lo in duhdawt aw la, cin nei lo in ngaizawng aw. Na hrangah na nupi kha Pathian in laksawng thabik ti khal kha kai hnget in a hrangah rinum ringring aw.

2.  Na fale kha mi famkim an si ding beisei hlah

Mi famkim, sawisel ding umlo mi pa(father) zohman leitlun ah an um lo bang in nauhak famkim khal an um lo ce! Na fale ih hnenah an dinhmun le sinak in a tlin lo tiangtiang tuahsuak ding le nungsuak ding in beisei hlah.  Ahleice in na fale kha palhmi zianghman nei lo, mi famkim an si ding beisei hlah. Culawnghman siloin na beisei le saduhthah hmuahhmuah tuahsuak theh hai ding khal in beisei fawn hlah.  Pa tampi cun nun zalam tluan ih an duh thusam kha anmah in si lo in an fale hmang ih nunsuah an tum. Thimnakah,  ziangtik hman ih an si dah lo ding mi bawhlung sit thiam (football star) kha an fale an phur zawng, an ti thei zawng a si maw si lo ti hman ruat lo in tuahter le ti ter an duh.  Cun, sumpai lennak le hlawhtlinnak an duh tuk ruangah anmai fale kha duhdawtnak thianghlim in si lo, an duhlo mi le an uarlo mi pawl hnenah sumpai thawn an tlawn.

Nauhak kip hin danglam nak an nei cio. Harhvang deuh an um, ngawicawi deuh an  um. An bang aw cio lo. Cuvekin, na fa nu le fapa khal kha nangmah ihsi piang sihman sehla nangmai lem (copy) an si lo. Pathian in an si dan ding vekih a tuah mi an si.  Curuangah, nauhak pawl hrangah tuahsual pang, tisual pang timi hi a dan a si.  Thimnakah, no thlak kuai, an thil ken mi kuaiter pang, tlawng exam ih ti se zet  lole a can le thinheng, thinse zet ih um.  An famkim hrimhrim lo. Kan nauhak lai ih kan palh vek khan annih khal an palh ve. Cutikah, kan fale kha an sinak vek in kan cohlan, kan pawmthiam a tul. Hrekkhat cu an zei lo zet tla asi thei, hrekkhat cu lehawknak lam thiam lo tuk, hmelse nawn, samkir, thau pum dur, tong tam, duham le thinsia tivek in.. An tlinlonak le sinak kan theihfeng tikah nautat ih sawisel rinring mai lo in, an tlinlonak kan theih sak ding ih duhdawtnak thawn kan cohlan ding a si. Atu ih an famkim lo vekin an famkim dah lo ding. Curuangah mi famkim an si ding kha ziangtik hmanah beisei dah hlah.  Paul cun Colosa ih pa pawl hnenah hitin ca a kuat, “ … Pa pawl, na fa le kha ann thinhengter hlah uh; an thin a nau tata pang ding” ( Col .3 :21). Pa tha kan si theinak ding ah cun kan fale kha an sinak vekih kan cohlan thiam le mi famkim an si ding kan phut loh a tul.

3.   Na laksawng sunglawi bik fale thawn lungawi le nuam in um aw

Sam 127:3 kan zoh a silen, “ Fate cu BAWIPA ih laksawng an si; Amah ih malsawmnak an si” ti kan hmu thei.  Fale pawl cu Pathian in lungawi tertu ding ah in pekmi an si. Laksawng kan pekawk tikah kan tumtah mi cu kan pekmi nu lole pa kha lungawiter a si. Cuvekin, kan fale hi phurrit in thlentu ding , kan hrial ding le kan thlahtlam ding ih in pekmi an si lo. Cu-aiah, kan lungawipi ding, kan lungawinak dingih pekmi kan si.  Anmah thawi lungawi tlang ding cun anmah thawi na umtlang tam a tul. Anmah hrang ah cam tampi pe in, an mah thawi nan lehawk le na nunnak ih hmuntawn mi pawl an hnenah na hlawm ringring a tul. Hi zawnah pa tampi kan hlawhsam. Sumpai ih ka cawm takah ti in fale ih biak ding le ngainat ding ah an kiang nai ah kan um mal tuk. Himi hi ram cangkang a thleng mi pawl parah a luar cuang.

Fale thawi can man nei zet ih  can hman tlang (quality time) hi kan thlahthlam lo ding. Ram cangkang ah cun nu le pa  khal company dangdangah tuan a tul ih, cutin innsang tunnun awk nakah loh theih loh in innsang suahsan ih tuan a tul. Can tampi (quantity of time) kan hman pi duh a si hmanah kan innsang dinhmun in in pe lo tla a si men thei.Cuti a si ruangah, Pathian ih in pekmi fale thawi man nei zetih can hmantlang can kan tuah lole rem kan ruat a tul. Na fale thawn ziangtluk (quantity of time lole quality of time) nan hmang tlang tam timi in ziangtluk na nupi fanau pawl na nunnak ah an thupi ti a langter. Zumtu hrangah cun insang hi kan mission field hmaisa bik a si ih curuangah lenglam zianghman innsang hnakih thupi a um lo. Innsang a semrem, a tluang, a nuam a si ah cun lenglam khalah a semrem deuh ngaingai. Asinan, lenglam ah kan nuam aw zet nan, innsang a hlim aw lo, a nuam aw lo a si ah cun lungawinak a famkim dah lo a si. Curuangah, pa tha kan si thei nak ding ah cun Pathian ih in pekmi kan fale pawl hi kan nunnak ah thupi zet ih kan ret, anmah thawi lungawi le aipuang te ih can kan hmang tlang ringring a tul.

Thukharnak

Patha si theinak ding hrang ih loh theih lo ih tulmi thu thum: ‘1) Na nupi duhdawt aw; 2). Na fale kha mi famkim an si ding beisei hlah tile 3). Na laksawng sunglawi bik fale thawn lungawi le aipuang in um aw’ ti pawl kan zoh tlang zo. A tu ah cun kan theih mi thu a tak ih nunpi ding lawng a tang. Nu in nupi that hum si ding a rak zuam ve, a thi thazang neih zaten a rak tang ve. Cun, Pa pawl in innsangah nupi le fanau hrangah Pa tha si ding kan zuam, thlacamnak thawn hi a tlun ih ta pawl kan hmang suak a si ah cun mi tampi ih lawm le pawrh kan si lo hmanah, kan nupi le fanau pawl hrangah cun an nun sertu- hero tha bik kan si thei. Pa tha si thei cio ding ah Pathian in lo thlawsuah hram seh.