Singapore Khualtlawnnak le Hmuhtawnmi

Leitlun ram ṭhangso le thianghlim ti ih theih a hlawhzetmi cu Singapore hi a si. Asia khawmual lawng silo in leitlun pumhuap khal in a khawsung thianhlimnak, ramsung security ṭhatnak, zalennak le a cangkannak cu mikip ih uarmi a si. Leitlun ram ka thlen cakmi pawl lakah ka rak siar tel ve ṭheu mi khal a si fawn.  Khawlak leng in khaw sung kan vak a silen cu kilkip ah midum, misen, mirang ti in miphun kim hi hmuh ding kan kalh aw nohnoh. A vawikhatnak ah tin 2009 , May thla ah ka thleng ih cuiṭum ah Sentosa, Jerong Park le Chinese garden pawl tla palman in ka khawsa ih ka di a riam zet. A vawihnihnak hrangah Pathian in ka innsang nu Mary Chin thawn April ni 10, 2011 ah khan Pathian le mipi hmaiah kutsihnak thianghlim neiin International Full Gospel Fellowship (IFCF), Singapore ah kumkhua in ka lo tiam ti ah innsang thar in dinsak. A vawithumnakah , Kawlram-Yangon le Tahan lam ih sungkhat unau le Mizoram ih ka nu le unau pawl tlawng in can kan hman hnu ah, May thla tawp ni 30 , 2011 ah ka ra lutsal . Cutin, avawilinak cu Oct ni 20, 2011 ah ka thleng sal.  Singapore ka thlen tinten kanmah Falam Christian Fellowship Singapore ah duhsaknak thawn can in rak awnsak ringring ih ka lungawi zet.

Singpore ih um kan milesa ka hmuhdan

Singapore ih um kan milesa pawl hi dinhmun ṭha taktak thawi inn le lo ṭha nei ih khawsa thei  hrekkhat ka hmuh tikah ka lungawipi ngaingai. Zir le thiamnak uartu le fimnak a hmu thiamtu ram a si tikah, an tefa le pawl hrangah ruahsan ding a um zet tin ka hmu. Innsang thawi a um mi nu le pa pawl fak an um zet. Rawlei mi ziangmawzat in duhsaknak thawn in sawm ih cutin dawr cangkang taktak le anmai inn ah tla  Pathian thuthawi kawmawknak le thlacamtlangnak kan nei . Cuiṭum ah ka uarzet hai nak pakhat a um ih cumi cu innsang ih a um pawl in an fale kha kanmah Chin ṭawng te thiam ding rori in an hruai ih, pai riai lo in kan ṭawng le hla thiamtak in an fale an sak, ṭawng ter thiam hi a si. Cule, a pahnihnakah, kan miphun le ṭawng ngainatnak neitu an si ih ka di a riam zet.

Cun, hnaṭuantupawl hi phunhnih vekin a ṭhen theih. Mipa le papawl ih hnaṭuan hi a tambik cu Engineering hnaṭuan lam a si tikah mi ram level vekin hna sang taktak kaiban tu mino le ṭhalai awmang tawk hmuh tawn ding an um tikah ka lungawipi hai zet. Cule, nunaupawl hi a tambik cu innsang tuangtim bawmtu an si ih , cupawl lak khal in thu le hla thawi kan ṭawng le calai ngaina zetzet tu khal ziangmaw tizat an um in ka thei. Cazir ih a umtu hi mi malte an si ih kutzung khiah tham lawng an um. Tlawng fee a khun tikah le nuntu khawsak dan a san tikah mahte pumcawm phah ih tlawngkai thei hi an malte.  Hnaṭuannak ram a sitikah mah le hnaṭuan cio ah an daih aw lo thei zet. Zingtlapit te in hna an ṭuan ih cutin zanlam tlai taktak thiang an ṭuan tlangpi. Asinan, ramṭha le nuam ih um ti cu hnaṭuan a ṭuan theitu pawl cu nuntu khawsak harsa vualvo ih nung awm ka hmu lo. Kan Salai le mai pawl kutken ka zoh ih tulai ih cell phone lar bikbik le suaktharpawl ṭha taktak khal an zaphakah an pharh ve nasa. Cun, hnipuan ken thuhla khalah ram cangkang ih um ti cu kan Chin tlang lam ih hnipuan kendan thawn a thlau aw deuh. Salai pawl khal smart taktak ih cei aw in an um ih cutin kan Mai pawlkhal hnitlek le cing tete thawi ngamtak ih lengsuak le vak hmuh ding an um ve.

Pathian biak khawm kan neih nakah minung 40 hrawnghrang an ra suakkhawm ih, Pathian thu an hal in an duhzet tin ka ruat. Hrekhat cu pi le pu nei an si tikah khawm a duh zet cing nan khawm awk remcang thei lo tla an um ve. IT san ih kan um vekin , thusim khal a hahdam zet. Powerpoint presentation thawi awlsam te  le fiangtei kan thusim dingmi mipi in an hmuh theinak dingah projector ṭhazet an hmang ih, kan praise and worship khal a nuam thawkhat pam. Music thuthawi pehpar aw ah cun ramsung le ramleng kan danglam ciamco nak ka hmu lo. Kan style le form khal bang aw vualvo hrih in ka hmu.  Ram cangkang le miphun dang tampi thawi hmuhtawm mi ṭawm aw ringring an si tikah mi upat, ṭihzah, ruahnak hlawmawk, kawm le biangbiak an thiam tlangpi in ka hmu.

Zingkhat cu Sunday zing a si ih ka rualpa in a birthday ni a si vekin kawldawr ah rawl thaw zet in do ih cutawk ah kanmah lam mi mizo ṭawng hmang fala pali pawl thawn kan ṭawng aw. Cutin, an kiangah tonak in kian ve ih rawl kan kil khawm. Titi nuam tla kan rel, hmeltheihawknak tla kan tuah ih cutin thu ka sut hai. Ka thusuhmi pakhat cu “pi le pu mithmai zoh in khawsa ringring nan si tikah a leng suak ding ih siannak nan ngah tikah ziangtin nan um?” ti ah ka sut. Cule, fala pahnih cun rangzet in hitin in sawn, “kei hi ka vawikhat leng suahnak a si ih  tuini zinglam 5am ah tuanten ka tho” a ti. Cule, pakhat dang ve cun, “thaisun a leng suak theiding ka si ti ka theih tikah ka helhhlawh ih zinglam nahzi 2 tiang ka lungawi ah ka it thei lo” ti ah a ti. Cumi in thu tampi I ruat ter. Khuahkhirhnak hnuai ihsi zalennak co ti mi hi minung in ziangtluk kan rak hngakhlap ti hi a si. Zalennak cu a dikzawng in maw a diklo zawng in maw mi pakhat in a hmang thei ko. Cuvek a si tikah, zumtu kan nunnakah  hna kan ṭuannak ah maw, ziang kan tuah a si hmanah , Pathian in zalennak , luatnak in pekmi hi Pathian ningnatternak, nun thlahdahawknak, amah hngilhko ih nunnak lole sual tuahnakah kan hman lo ding hi a thupi ngaingai. Thlahzalen mi si  kan caktuk tikah zalennak kan hawn co hin ralring ten kan zalennak kan hman lo len ka zalennak in sual lam ah in hruai awl zet ti mi hi Pathian fale in kan nunnah kan cinken a thupi zet.

Nuntu khawsak thu ah Singapore cu Permanent Residence a nei thei le Citizenship tiang neithei ih sungkua a um thei hrangah ruahsannak kawl a eng zet.  Cule, mipa a silen single life ih hnaṭuan a silen sumpai khawl theinak ding chance ṭha zet an nei. Asinan, PR le Citizenship a ngah lo hrangah le mi vualval hrangah cun nupa ih Singapore I nuntu khawsak tuangtim ding cu a theih lo tluk a si. Ziangahtilen inn san man, ei le inn, transportation le bill man pawl a khungzet. Amahlawngte cu tlinnak (qualification) a neimi pawl hrangah cun beunak le sumhawlnak hmun ṭha zet pakhat cu a si. Security a that tikah nunnak hrangah tihphan ding  a um lo. Address kan theih hnuhnu cu taxi to khalah ramdang ka thlennak India, Kawlram, Philipines le Malaysia thawi thim cun an felbik lai in ka thei. Ram cangkang ti fam cu meisa eng thuthawi pehpar aw in sun le zan a bang aw aw. Cun, Internet kan ti khal hi mah innsang lawngah connection lak ti si lo in mobile phone ihsin hmunkip le khawikip ah hman theih a si tlangpi.   

A tufangah kan Falam mi zalen zetih a leng suak le rawngbawlnak nei phah thei pastor kan nei lem lo in ka thei. Cangthei sisehla cu, Kan mah Chin ṭawng hmang cule Bible tlawngkai phah fellowship ih member pawl thlarau lam nun cawmnak le vehvaihnak ih can pe thei um sela Fellowship in an ṭhathnempi zet ka zum.

 Falam Christian Fellowship Singapore chairman, Pu Aa Lian tei innah thleng in ka riak ih annih in duhdawtnak thawn an neih le siah tla siangzet in in hlawm tikah ka lungawi ngaingai. Dunglam ihsin thla in rak camsaktu, Thlarau Rawl blogspot ih u le nau nan zate hnenah ka hmuh le tawn mi ka rawn lo hlawm a si.

Henry vl Hmangaih