NUN THARTHAWHNAK

NUN THARTHAWHNAK

Rom 12:1-2; I Pet. 1:14-15; Thuf. 4:23

Zumtu nun kan ti rero mi hi zumnak ih nun a si ih cumi cu hmuh theih thil rinsan ih feh si lo in hmuh theih loh Pathian rinsan ih zumnak thawi nitin kekar hi a si.  Zumtu zokhal kan pianthar pek lole Jesuh thawi kan pehzomawk pek ahcun kan nun hi lungawinak nasazet le thathawhnak nasazet kan nei cio. Tlusia ih dungtolh thei ding tla hi kan bang lo! Cun, tlu thei ding khalah hin kan zumaw lo `heu. Pathian thu ah kan lungawinak a sang in kan pumpekawknak khal a thuk zet! Asinan, mi hrekkhat cu kan hna`uan mi a phunphun ruangah, khua le ram dang ih kan tlawn le zumtu pi pawl ih hmuh ban lonak ram le hmun kan thlen ruangah, khawm kan daithlan ruangah, umlonak ding hmun ih kan um ruangah le Pathian thu thawi kan hlatawk tikah dungtolh in zumtu mi piangthar si si in nun ih lungawinak nei lo, sual ih a duhduh ih a merhkawi mi, nun beidong le cau , zumtu tlusia ah kan cang `heu! Pathian in a fa kan si ih kumkhaw nunnak kan neih lawng hi in duhsakmi a si lo. Sual ih nehmi si lo, sual nehnun nei ih thlarau lam nun ah pitlin lam pan ih kekar le Khrih bangnak ih `hanglian vivo ding ah in duh.

Pathian thu ihsin pial in nun cau le beidawng in na um pang maw? Na Khristian nun a ro in  sual in a lo uk pang maw? Pathian cun caan tinkim ah kan nun tharthawh sal ringring ding in duh. Battery cu a full lole a thar in lei hman nung la kan hman cun recharge a `ul ringring vek in,  rundamnak hrangah Jesuh Khrih kan zumnak cu kumkhaw daih a si nan, nitin nun ih thianghlimnak hrangah, thlengawknak  le nun tharthawh vivonak hrang ahcun cumi cu a hramthok a si!

Ziangtin kan nun kan tharthawh ding?

1). Pathian ih in zaangfahnak tamzet ih theih le siarnak hmang in (v. 1a )

Ziangtluk in Pathian in in zaangfah, in duhdawt, in lainat in kan zawn a ruat timi hi malte si lo in tampi kan theih a silen cumi in kan nun kha a tharter ding. Cuih Pathian ih zaangfahnak cu zumtu kan zaten kan co cio. Asinan, hrekkhat cun siar hna kan thiam lo. Pathian in ziangtluk in a lo zaangfah ti na siar tam, na thei tam in na thei thuk poh a silen cu mi cun na nun a lo cakter in a lo tharthawh ter ding.

 

Pathian in in zaangfahnak hmuahhmuah lak ih a tuahmi  tumbik cu misual kan hrang ih in pekmi a fapa Jesuh Khrih hi a si. Zaangfahnak in a fapa in pe ti theihfeng tla hi lungawinak le nun tharthawhnak a tling. Ziangruangahtile, fapa Jesuh Khrih in peknak hin Pathian cu in dodaltu si lo neihsun fapa rori hman zuah lo in kan hrang ah pe siangtu, in zaangfah ih duhdawttu a si zia a langfiangter ( Rom. 8:32). Cun,  I Pet. 1:3 khalin , “ Kan Bawipa Jesuh Khrih ih Pa le a Pathian cu thang`hat uhsi. In zaangfahnak a tum ruangah Jeush Khrih cu thihnak in a thoter ih nunnak thar in pe zo....” ti ah in sim. Cuihleiah, cuih fapa Jesuh Khrih in pekmi a zum ih a cohlangtu hmuahhmuah cu kumkhaw nunnak cotu kan si fawn. Efesa 2:4-5 tiang kan siar bet a silen, “ Sikhalsehla Pathian ih in zaangfahnak cu a tlamtling ngaingai ih in duhdawtnak khal a tumzet ruangah, kan sualnak sung ah thlarau lam ih mithi cia kan si ko na’n Khrih thawn nunnak ah in thoter sal zo. Pathian ih zaangfahnak thawn in rundamnak mi nan si.” ti kan hmubet. Fapa Jesuh Khrih in pek hrimhrim le cuih Khrih ih zarah kumkhaw nunnak neitu kan si tla hi Pathian ih zaangfahnak phulo ih kan co mi a si ruangah kan nun lungawinak in thlentu ding bik khal a si.

Hlaphuahtu pakhat khal in, “ Hmuifu pakhat hnu pakhat siar aw. Bawipai’ pekmi in a lo mangbangter ding” ti ah a ti. . Cun, Rev.  Enock Lai Nei Pui khal in Pathian ih zaangfahnak mangbangza cu hitin a ausuahpi ve, “ Zaangfahnak lawng ziangkim hi a zaangfahnak, kan nung kan cangvai thei hi a zaangfahnak, nitin in in cawm a rah `heu a caan te ah phan ding um lo zaangfahtu Pathian kan nei” ti in. Cun, hih zaangfahnak sunglawi zet kan co mi hi ruat in Evan. Biak Hlei Sum khal in hitin hla in rak phuahsak ve, “ A `hatnak ka ruah ah Bawipa a `ha tuk e. Kei tello in a um thei nan, misual bawrhhlawh hi Jesu’n in zahpi lo cuhnak in ka kiang um hi nuam a ti” ti in.

Saam cangantu khal in a tlun ih Pathian ih zaangfahnak tampi a siar le theih tik ah hitin a rawn `ongsuak ve, “ Bawipa cu a `ha ih zaangfahnak a nei; Kan Pathian cu zaangfah lainaknak in a khat. Bawipa in bawmtu neilo pawl cu a hum; `ihphannak hmun ihsin a luatter. Maw ka nunnak , hnangamte in cawl aw, ziangahtile Bawipa cun ka zawn I ruat ringring a si. Bawipa cun thihnak ihsin I luatter; ka mitthli a hulter ih ka ke khal tlukbahnak ihsin a luatter. (Saam. 116:5-8).  Pathian ih `hatnak, zaangfahnak, lainatnak, bawmnak, humhimnak, runsuahnak le kilkhawinak pawl tampi a comi a vun theih tikah cumi ih ruangah Bawipa ah a lungawi in a tha a tlung. “         Ka cem riai a si hi” ka ti hmanah ka zumnak a der cuang lo. ~ihphahnak ka neih ih, “ Zumtlak zohman an um lo” ka ti hman ah ka rihnnak cu a `um cuang lo” (Saam. 116: 10-11)ti rori in a ti. A cahnak, a thathawhnak le tharthawhnak cu a tlun ih Bawipai’ `hatnak thukzet ih a theihfengnak a si. Cumi a tlun ih Pathian zaangfahnak tumzet le tampi a theihnak ihsin cun, “ Ka par ih a `hatnak ruangah hin Bawipa cu ziangso ka pek ve ding?” ( Saam. 116:12) ti in a nunnak thawn Bawipa a sawnkir sal ve.

Na pumpak , innsang  , fellowship, le kawhhran in Pathian ih zaangfahnak, kilkhawinak, thlawsuah a phunphun, lam hruainak, umpinak, ngaihsaknak le humhimnak nan co mi pawl pakhat hnu pakhat siar aw. Pathian in a lo runsuahnak zozai tla vun bihkirsal hman. Na theih lo caan ih a lo kilkhawinak tla vun ruat hman. Hman ding sum le pai, inn le lo, thil le ri in pe lawng hman si lo in taksa damnak in pe ih kan duhnak hmun ah feh thei le tlang thei ih in tuah tla hi a va mak ve! ( Rom. 11:36). Tamzet le thukzet in a zaangfahnak na co mi kha siar aw cumi cun na nun a lo thar ter tengteng ding! Aw!

2). Kan taksa ruangpum rori a thianghlimmi le cohlan tlak raithawinak bang ih peknak hmang in (v.1b)

Thukam Hlun kan zoh asilen mipi hrangah puithiam in tilva thawn thawinak Pathian hnenah a tuahsak `heu. Cuih thawinak hrang ih tilva an aiawh ding ih an rak ken tikah mai duh duh ken a ngah lo. Puithiam in a rak zohfel ding ih raitlun a si le si lo a hliah hnu lawngah thawinak hrang ih pek theih a si. Asinan, an rak ken mi tilva: tuu , caw le laileng ah hmasi, lole natnak pakhat khat a um a silen cuih tilva cu thawinak hrangah pek a theih lo. Pathian in a cohlang lo. Pek ding mi tilva cu a thianghlim mi le cohlan tlak a si mi raitluan le thianghlim a si tengteng a `ul.

Cuvek in kan taksa ruangpum hlanawk le pekawk sawhsawh a si lo. Thianghlimzet le cohlantlak a si tengteng a `ul. Ziangruangahtile , hi kan taksa le nunnak hi “ Man pekih leimi  nan si”  ( I Kor. 6:20) ti ah Bible in in sim. Kan man cu ziangso a si? Jesuh Khrih ih thisen thianghlim a si ( I Pet. 1:18-19). Curuangah, kan taksa ruangpum kha thianghlimzet le Pathian ih cohlantlak ding ih kan thianter tikah kan nun nitin a lam hawi in kan rak tharthawh ringring tinak a si.

Pual in Efesa khua ih zumtu pawl hnen ih ca a kuat tik khalah, Pathian fa kan sinak kha hi kan taksa ruangpi rori ah hin langter ding ah a rak fawrh hai, “  Bawipa ih hna`uannak ruangih thawng a tlami keimah in Pathian kawhmi nan si bangtuk in nan nunnak ah amah ih kawhmi nan sinak kha langter uh.” Khawvel dan a si mi hi leitlun minung pawl ih nun caan le ziaza  pawl hi cawng lo ding ah le thianghlimzet ih a hrang nung ding ah in ko. Curuangah, Rom 6:12-13 khal ah Ca Thianghlim in hitin , “ Taksa hiarnak kha nan thlun lonak dingah a thi theimi nan taksa pum cu sualnak in uk nawn hlah seh. Nan taksa `hen ziang khal thil `ha lo sual tuahnak ah nan hmang lo pei. Cuhnakin nan ziangzongza Pathian hnenah pe aw sawn uhla nan nunnak zate thawn thil `ha tuahnak ah hmang sawn uh. Sualnak cu a lo uktu bawi sin awn hlah seh; ziangahtile daan hnuai ah nan nung nawn lo, Pathian zaangfahnak hnuai ah nan nung zo a si” ti ah in sim.

“ Hi khawvel daan ah hin kop nawn hlah uh” timi hi ziang a si pei? A ti duhsan cu leitlun hnipuan le ceiawknak hmang hrimhrim hlah uh, cuvek tla cu sual an si a tinak a si maw? A ti duhsan tak sawn cu khawvel mi pawl ih nun caan `ha lo le ziaza `ha lo pawl cawng hlah uh a tinak a si. Ziangahtile, khawvel mi pawl cun Pathian kha an hnawng ih ziangah an siar lo. Curuangah, punghman te ih cekawk, sam tuah, ei le inn, nun tlan daan lan ih zumlotu, model, minta le minta mi pawl ti dan cawng ih khawvel mi pawl nun dan cawng ih nun hi a si. ~ongkam dangin kan sim a sile zumtu kan sinak kha kan sam tuah dan, kan hnipuan hruk dan, kan sam meh dan, kan `ongkam, kan ei le inn,  kan fehnak le tuahmi, kan zeizawngza  ah nun thianhlimnak thawn langsuak seh tinak a si.

Pathian thu thiam John Piper cun hitin a ti, “ Khawvel mi pawl nun dan cawng lo ih nun timi hi lenglam ih khawvel mi pawl ih nun caan le ziaza `ha lo pawl hrial lawng a si lo . Cumi tla cu an tel ko e. Asinan, khawvel mi pawl ih  nun caan ziaza `ha lo na hrial cing in na nunnak na thlengaw tinak a si cuang lo” ti ah a ti. Kan Bawipa Jesuh Khrih a hmuihmel thlengnak tlang ah khan “ A hmai cu ni bangin a tleu ih a hnipuan cu mi tlet thei khop in a raang” ( Matt. 17:2) ti kan thei. Curuangah, khawvel daan ih kawp lo ih kan nun tikah khawvel mi pawl ih  nunzia le cin dan kan hrial leng ah kan nunnak cu thlarau lam le khawruahnak lamah a thlengawk tel tengteng a `ul.

I John 2:16  khal in ralrinnak hitin in pe, “ Leilung ta a si mi thil hmuahhmuah; sualnak tisa in a hiar mi, mi lai in an hmuhmi le an duhmi thil,  minung in hmaihngal porhawknak ih an ruahmi thil hmuahhmuah hi pakhatte hman Pa hnen ihsin a rami an si lo. A zatein leilun gihsin a rami an si `heh. Leilung le a sung ih a ummi thilri, milai ih an tlaihsan mi pawl hi an hloral vivo zo; asinain Pathian duhnak a tuahtu cu kumkhua in an nung ding.”  Cun, I Pet 1:14-15 lam kan zoh peh a silen zumtu kan si hnu ah kan nun hlun le khawvel daan ih kawp in sian lo zia thu le thianghlimzet ih nung ding kan siza thu kan hmu bet, “ Pathian duhnak thlun uhla nan aat lai caan ih nan rak neihmi tisa duhnakih nan nunnnak in lo uk nawn hlah seh. A lo kotu Pathian cu Pathian thianghlim a si bangtuk in nitin nan  nunnak ah thianghlim in nung ve uh.”

Zumtu ka si paam ti ih nun daithlangzet le dawngdahzet ih um lo in kan taksa ruangpum rori thianghlimzet ih Pathian `ihzahnak thawi nitin kan nun le a hrang ih kan hmanawk tikah cuih dinhmun ihsin kan nun hi a lam ah nitin tharthawh in a um ringring ding. Curuangah, kan taksa ih a duhmi tisa duhnak le hiarnak, thil `ha lo hmuahhmuah tla hlawn in thianghlimzet ih a hrang kan pumpekawk tikah kan taksa rori ah Bawipa a sunglawi in kan nun khal cahnak ihsin cah sinsin nakah ke kan kar thei ding a si. 

3). Kan thinlung khawruah mi thlengnak hmangin (v. 2)

Na thinlung in ziang na ruat `heu? Na ruah tambik mi teh ziang an si? Kan Bible cun, “ …nan thinlung kha tharthawh tahratin thlengaw sawn uh. Cutiin Pathian ih duhnak cu nan thei ding ih Pathian ih hmaiah ziangso a `ha, ziangso a lungawi mi a si tile ziangso a famkimmi a si ti nan thei ding” (Rom. 12:2)) ti ah in sim. Hi tawk ah kan nun tharthawh dan ding fiangten in sim. Cumi cu kan thinlung khawruahnak tharthawh ih thlengnak hmang in a si. Cuti in kan tharthawh ringring ih kan thleng a silen thil pali Bible in in tiamkam: 1). Pathian ih duhnak kan thei thei ding. 2). Pathian in ziangso `ha a ti mi kan thei thei ding. 3). Ziang in Pathian a lungawiter ti kan thei thei ding. 4). Ziangso a famkimmi ti kan thei thei ding.

Minung kan nun le cangvaihnak hi kan ruah tam mimi in in uk! Na ruahnak a diklo ringring asilen a rei ahcun na cangvaihnak le tuahnak in a thlun ding. Curuangah, Thufim 3:23 ah, “ Ralringte in khua ruat aw. Ziangahtile na ruah mi in na nunnak a siamrem ding”  ti ah in sim. Cun, Efesa 4:23 khal ah, “ Nan thinlung le nan ruahnak a zate in siamtharmi si `heh uh” ti ah a ti. Ziangruangahtile, thil ziang khal hi kan tuahsuak hlanah kan thinlung in kan ruat ta ringring. Na tuah mi zate hi na tuah hlan ah na thluak le khawruahnak ah a rak cangvai rero zo. Zu na in hlan ah zu na ruat ta. Kuat na fawh hlan ah kuat na ruat ta. Hna na tuan hlanah na tuan dingmi na ruat ta. Kan nun hi kan ruahnak vek in kan hmang suak. Curuangah, kan Bible in kan khawruahnak thinlung rori kha ralring le `hatei kilkhawi ding ah in fawrh.

Na khawruahnak kha na hril thei na zum maw? Ka lo sim ding! Na khawruahnak kha na  hril thei! Sual le `hatlonak ruat ding in thuhri na sat cat thei ih sual hrimhrim ruatlo ding khal in thuhri na satcat thei fawn. Na khawruahnak kha nangmah in nan duhnak nak lam hawi in na hmang thei! Na khawruahnak in na tlu a sile nan tuahnak in a thlun leh tengteng ding. Thufim 23:7 cun hitin fiangzetin in sim, “  Ziangruangahtile a thinlung put bangtuk in a nunzia  cu a si” ~ongkam dang in kan sim a silen kan ruah mi ah kanmah kan rungcang. Asilole, na thinlung khawruahnak a fehnak hmun ah na tuahnak le na nun in a thlun tinak a si.  

Curuangah, kan nun tharthawh ringring dingah kan thinlung khawruahnak ihsin a thok a `ul! Sual le ruahnak `ha lo, a balmi le khawse agenda a phunphun a runglut a silen , “ E e e, kei cu zumtu ka sisi, Pathian fa ka sisi, cuvek ruahnak ziangah ka thinlung ah a rung um! Bawipa, in bawm hram aw, ka thinlung ah ruahnak diklo a um”  ti in Pathian theihter aw la, cule nangmah rori in Pathian thu ruahnak le thil `ha ruahnak in na thinlung kha thleng lohli aw. Na ruahnak thleng dingah hram hram in Thlarau Thianghlim cangvaih hnak hlah aw! Nangmah le keimah rori in kan thinglung ruahsualnak tan ih thinlung ruahnak dik ih thlak ding kha kan `uanvo a si. 

Efasa 5:17 khalah, “ Mia a si hlah uh, Bawipa in tuahter a lo duhmi kha hawl tum sawn uh” ti ah a ti. Mi aa bangin mai thinlung ruahnak `ha lo thlun ih nung bualbo tu si lo in kan thinlung kha tharthawh in Bawipa in tuahter in duhmi hi ziangso a si ding ti in Pathian lam  hawi ih kan ruahnak kan thianter ringring a thupi. Hi mi ah in bawmtu `habik cu “ nun tharthawhnak in petu Thlarau Thianghlim” (Tit. 3:5) a si ih, caan tinkim ah a lo biaknak le hruainak theithiam dingah a aw ngai aw. Cun, na thinlung le ruahnak zate kha Pathian thu in luah khatter ringring aw. Cuvekin na um theinak dingah Pathian thawi caan hleice hmantlangnak kha Ca Thianghlim na siarnak hmang in nei ringring aw. Cumi in na thinlung kha a tharter ringring ding. Cule, na ruahnak kha lamzin dik (right direction) hawi in na ret ding ih Khrih ih zaangfahnak sungah na nitin nun ah sual nehnak le hlawhtlinnak na co ding.  Bible siar ih caan kan hun hman, thlacam le a thu ngaitla in zumtu dang thawi kan pawlkomawk tikah , Pathian thu kan sung ih lutmi le kan nunpitmi hmang in Pathian in kan nun in thianfai `heu,  “ Annih cu thutak in thiangter hai aw, na thu cu thutak a si” ( Johan 17:17).

Curuangah, Paul in Filipi khua ih zumtu pawl hnenah, “ …Ka u le ka nau pawl, a `ha  mi, porhtlak a si mi, a taktak a si mi, upat tlak a si mi, a dikmi, a thianghlimmi, duhnungza a si  mi le hmin`hatnak a petu thil pawl thawn nan thinlung cu khatter uh” ( Fil. 4:8) a ti bangin,  nitin kan nun tharthawh ih nehnak thawi ke kan kar ringring theinak ding ahcun kan thinlung khawruahnak kan tharter le Pathian duhdan zawng in kan thleng ringring a `ul a si!

Duhdawtmi unau, na ruahnak le lungput ihsin tlucia lo ding ah ralring aw! Pathian ringhlel lo ding ah kilkhawi `ha aw! Sual ruatlo ding ah na thinlung Pathian thu thawn khatter aw! Na ruahnak kha na hril thei ih cuih na ruahnak kha Pathian ih duhnak thawi na khatter ringring asilen na nun a thar ringring ding ih cahnak ihsin cah sinsinnak ah na nun a `hang ding.

Khaikhawmnak

Pathian ih in duhsakmi “ Nun Tharthawhnak” taktak nei ding ah a tlun ih kan zoh khawm rero zo bangin, a tam thei bikin Pathian ih thlawsuah malsom na dawnmi, a lo zangfahnak le duhdawtnak pawl kha pakhat hnu pakhat siar aw. Cumi  na siar le hmuhnak in na nun a tharter ding ih , kei hi thianghlimzet in ka taksa ruangpum rori Bawipa’n hrangah hmang ding ka si ti kha na hmu fiang ding. Cuihhleiah, na thinlung kha Pathian duhnak in lo uk dingah ruahnak `halo le sual ihsin na kilveng ih Pathian thu ruahnak le `hiltha ruahnak thawi na khatter ringring asilen na nun cu tharthawh in a um ding ih Pathian in nehnak nun thawn nitin a lo hruai ding! Na nun a cau in sual sungah na rak tlu pang a silen muangcang lo in tu rori ah thosal aw! Pathian thu ah kirsal aw. Pathian in a lo bawm ding ih muvanlai bang in cak le no in na zam sal thei ding.