Bawipa cu i khâltu a si

Kan Bible bu pumpi ih bung le cang larzet pakhat cu Sam 23 hi a si. Nauhak Sunday school ihsin  zohloin kan rak by heart ih cutin tuini tiangah hi Bible bung le cang hi ka nun cakter tuk bik pakhat lakah a telve. Hitawk hla cang le thu ihsi thazâng lak tlang kan tum pei.

Tû hi sumhnam zuatmipawl hmuahhmuah  lakih kilkhawiawknak nei ṭha lo bik a si. Rinlopi in hmun pakhat khat ah na tan a silen, amah ten siatsuahtu lakah kilhimawk theinak a nei lo. Amah tei tidai umnak  pan le rawl hawl khalah harsatnak khihhmuh tu nei lo cun nei mi a si.  A kiangkap ih a hmuh mi thil in awlsam ten a hip peng thei, hmakhat te ah a pial lohli thei in khur le awng ah tlak a hmang zet. Vawitampi cu zumtu khal hi tû thawi kan bangawknak tampi a um ṭheu.

Sam 23 hi tûkhaltu in a tû hrangih sinsiahtlak le lainatnak thawi a kilkhawi dan thu a si. Kan dinhmun siatbik lai fangah , Bawipa cu kanmah in cawmtu ṭha ah a rawng cang ṭheu.  Amah thawi pehzawmawknak (relationship) hnget kan neih tikah tûkhâl ṭha bangin kanmah in kilkhawi.

1. Bawipa cun mi a pe

“ Bawipa cu I khâltu a si; Sammi zianghman ka nei lo” (v.1). Tûkhâltu ih hnaṭuan cu tû hrangih ei ding rawl le tidai hawlsak hi a si.  Bawipa cu Jehovah Jireh (tumaw cawp Pathian), kan ṭulsam mi tinkim in petu Pathian a si. Mi zokhal Bawipa Pathian amah cawmtu ih a neitu cun thil ṭha a tlasam dah lo ding ziangahtile Bawipa cu mi petu a si ruangah a si.  Lei ih nu le pa hman in fate hrangah thil ṭha pek hna an thiam ah cun, ziangtluk in vancung ih um kan pa, ziangkim neitu le kan zawn in ruattu cun kan ṭulsam mi in pe lo in a um ding!. “ Tlimno lakah i bawhter ih,” (v.2a). Tûkhâltu cun tlimno ṭha umnak hmun a tû kilmi pawl tlannak le eiding hrangah a hawlsak ṭheu.  Khawp ko ih rawl an ei hnu ah , tûpawl cu hnangam zet le thinthi in cui hram hring parah cun an zau in an bawk ṭheu.  Tuini ih kan hnaṭuannak le eihawlnak ih kan um khal hi accident a si lo , Pathian in in retnak hmun ah kan um sawn a si.  Amahlawngte, Pathian in hmundang ah ṭhawn ding le kan umnak hmun fehsan dingih in hruai a tum a si ah cun kanmah lam khalah timlamawknak ṭha le mannak (readiness) kan neih ve a ṭul. Tui kan umnak le dinhmun ah kan hna a ngam, kan nuam ti ih hnangamzet ih kan um lai hman ah Pathian cun cuhnak ih hram hring umnak ṭhasawn  dang tla a nei thei lai thotho. Curuangah, in hruainak ih piangah kan thlun vivo ding a si cutiasilolen kan hrangih Pathian in a ṭhabik in timtuahsakmi /in pek a tum mi co ngah lo in kan sung thei. Pathian cu kan hrangih ṭhabik thei tu le zawn in ruattu a si ruangah a duhnak thlun ih ke kan kar ngam a si ah cun kan ṭulsam mi tinkim ṭuanvo in laksak in in pe vivo ding.

2. Bawipa cun mi a hruai

“ A thiangmi tiva kamah I hruai” (v.2b). Tûkhâltu cun a tûpawl cu an bangnak rehter ding le thazâng thar pe dingah dil le dâi thiang umnak hmun ah a hruai ṭheu.  Kan hnaṭuan ṭul tampi tlansan ih Pathian thawi can hleice hmannak cun kan ṭulsammi thazâng thar in pe ding.  Hmun fianrial Pathian aw kan theih thei nak ding le amah thawi hmatawn ih kan kawmawk theinak ding hmun kan hawl thiam a thupi, cuti Pathian thawi pawlkawmawknak ihsin nunnak tinung- a thutak sung le hmangin  kan in ngah ṭheu a si. “ Ka thazâng a tlunter sâl i, i tiamcia vekin lamzin dingah i hruai (v.3).  Can hnih khat cu tû a ât tuk ruangah le a luhlul tuk ruangah tûkhâltu in a ke ih a vuak le a hliam can a um, cuti a ti tikah tu le tu tlan hlohnak lakih sin a kilhim thei. Asinan,  Tûkhâltu cun cutin a vuak le zilh lawng siloin a damfel lai hlan lo cu tû ih ke le hliamhma cu a tuam, a dawm in a fingkhawi.

In Khâltu Bawipa cun kan taksa ṭulsam mi lawng si lo in kan thlarau lam ṭulsammi khal in theihsak.  Bawipa cun kan si dan vekin, kan umnak kipah in cohlang thei. Amahlawngtecu, kan umnak kelih kan um  lanta ding in siang lo. Bawipa cun Amah thawi kan pehzawmawk sal theinak dingah lamzin tinkim a dap rero.  Kan tluk le bah tikah, a duhdawtnak kutcakin in kai tho. Kan balh tikah  faiten in kawlh.  Pathian hmaiih tangdawr tei a tlulut tupawl hrangah a ngaidamnak cu a lak in a um. Cuti, a hnenih tangdawrnak thawn mi a tlûklut tikah ngaidamnak a co in Pathian ih hminthianghlim cu sunlawih in a um ṭheu. Asinan, Pathian fa si cingih luhlul tuk le nun ṭha lo bawl ih kan um a si ah cun Pa in fapa siatral ding nun a sim bang in Pathian nunsimnak kan tawng ve ding. “ Ka fapa, Bawipa in nun a lo sim tikah ziang siar lo in um hlah aw. A lo kawk tikah na tha nau hlah. Ziangahtile Bawipa in a duhdawtmi cu nun a sim ih, fa ih a cohlanmi cu a zilhhau ṭheu a si” (Heb.12:5-6). Pathian thuthawi mil aw lo ih kan nun cân, thlahdah aw tak le nun bawhhlawh thawn kan nung asilen Pathian ih nunsimnak kan parah a thleng thei ringring. Kan zohmi lamin dingter ringring dingah Bible Pathian thutak sungah ciah aw in cuisin fimnak kan lak ringring a thupi ngaingai.  Vawi hnih khat cu Amah rinsan sin kan thiam theinak dingah, kan  hngahawknak –lei thlawsuah, sumpai bawmnak hrampi, dam le cahnak , kan company le hnaṭuan ṭha pawl tla in sawiṭhiah sak ih cutin Amah lawnglawng ah tlukluh a him bik ti in zirh ṭheu. Cuti kan tlûkluh tikah, kan ṭulsammi hmuahhmuah amah ah a rak famkim ti kan zirsuak sal.

3. Bawipa cun mi a hum

“ A thimmi thihnak hawrkuam sung zawh hman ningla, maw Bawipa, Ka ṭih lo ding; Ziangahtile nang cu ka hnenah na um, na talhtum le na kianghrol in ka hna in ngamter” (v.4). Can hnih khat cu Bawipa’n thimnak , ṭahnak le tlaksamnak pawl umnak hawrkuam kan zoh in sian can khal a um thei, cule kan hmai lam ih thilṭha sawn lungawinak thar, cahnak thar, thlawsuah thar in pek dingmi pawl ruangih lungawi hna kan zir thiam theinak dingah.   Hawrkuam a si mi ihsi tlangsang thlithiang nawmnak in teptertu- harsatnak sungah si Bawipa thawi naihte ih kan rak kawmawk ngah ṭheu. Harsatnak hawrkuam le ṭahnak zanthim pawl tla cu Amah lawnglawng in a si kan nun cakter sal thei ti le diriam ko in tuah thei ti kan hmuhfeng theinak dingah an si. “Ka ral pawlih hmuhhngan ah cabuai parah rawl i hun i; Ka lu ah hriak i culh i, ka khuathai khal a liam thluahthlo” (v.5) Tûkhâltu in a tû ih taksa kilhimnakah hriak a culh ṭheu bang in in khâltu kan Bawipa khal in ṭihnung phunza kip lak ihsin nitin in rak kilkhawi ṭheu. Bawipa kan lamih a ṭan ah cun kan ral pawl cu mualpho in an um ding. Thlaphang le mangbang in ziang thil khalah kan um a ṭul lo ziangahtile Bawipa cu kan humhimawknak a si ruangah.

“ Ka nunsung hmuahhmuah ah, ṭhatnak le duhdawtnak cun pelh loin i thlun ringring ding. Bawipa ih inn ah kumkhua in ka um ding” (v.6). Bawipa cu’n cawl lo in, palik pawl in misual pawl sualnak kaih tum ih an dawithlun rero vek si lo in,  kan hrangah ṭhatnak thilpek in pek duh ruangah in dawi thlun ringring. Kan damsung hmuahhmuah ah in kilveng ding le thlawsuah in pe dingah in umpi ringring ding thu in tiam a si.

Cuti asilen, kan ṭulsam le mamawh mi in bawm dingah zawi hnenah kan tlan ṭheu? Mangbang vansan tawn cânah, zawi hnen kan pan ṭheu? Tûkhâl ṭha Jesu’i hnenah kan nun le ṭulsam mi tinkim in cawm dingah kan rinnak kan ṭhum zo maw?  Tûkhâl ṭha Jesu’i hnenih kan vansannak, phurrit le harsatnak kan thlen tikah anih cun beidawn in in tanta lo ding. Tû cun tûkhâltu ih aw a thei ih cutin a thlun.  Tuiniah, in khâltu Bawipa’i aw kan ngaithla in a hruainak kan tlun maw?  Ahnuai ih mai nun zohfelnak hi Tûkhâl ṭha na thlun maw thlun lo ti na theihfeng thei awknak dingah vawn zoh hman: (1) Hnâ ih tehnak: Tûkhâl ṭha ih aw na ngaithla maw?  le (2) Ke ih tehnak : Tûkhâl ṭha ih aw na theih mi na thlun maw?

Siartu zate’n Pathian in lo thlawsuah hram seh.