Thuhmaihruai
Hi cabu fate hi a hmaisabik
namsuah a si ihsi kum hleinga hnu lawngah a vawihnih namnak tuahsal theih in a
rawng um. Hi tawk cahmai sungih thu le
hla um mi pawl tla kum ziang maw tizat sung missionarypawl le a thlahsuaktupawl
nunram, a hleicein ram thim a nawrtupawl le a takih ramthim rawngbawlnak hrang
hma a tuangtupawl bawmtu ah hman in a um ti ka theih tikah ka lungawinak a
zual. Hi cabu ih thuken mi cu tluangtlam te a si nan a hmansuahnak lam hrang ve
thungah cun kan zate hrangah thuukzet le ṭhathnempinak tlak thuhla ṭha
tampi a keng.
Kum hleinga sung mission hnaṭuannak
le kan leilungpi ih thil thleng mi kan zoh asilen, thil her danglam aw mi tampi
kan hmu thei. Cupawl lakih a hleice mi pawl pali ka tarlang. Ahmaisabik ih
thlengaw danglam mi cu Western missionary a si lo mipawl missionary ding ih
ramthim luhhnawh tu an pung in an tam sinsin. Hi thu hi thu phurum za le
lungawiza ngaingai a si. Asinan cuti ti
tikah Western missionarypawl kan ṭul nawn lo ti ai lawngte cu a si lo ti kan
theih a ṭul.
Ziangpawl ti um lo le, khawitawk minung kan si ti um lo le khawitawk ram ih
piang kan si ti thleidan um cuang lo in zumtu a si ta pohpoh cun hi thupek ropi
phurhsuahnak ṭuanvo
hi bangran in kan nei thluh a si. Amahlawngte,
western missionarypawl hin ramthim nawrnak
ah ṭuanvo thupituk cu an nei ti
tuini khalah a lang fiang thotho lai. Cui, an ṭuanvo cu thei in western
missionarypawl khalin anmai hna cu an ṭuan rero.
Apahnihnak ih thlengdanglamaw
mi kan hmuh saal mi cu Evangelical ( thuthang ṭha sim a uartu) a ti aw mi sung
khalah inclusivism (sakhaw dang thawn khal kan bang aw sawhsawh ko lo maw) ti
mi pawmnak le cohlannak sang zet hi a si. Tawiten kan sim fiang asilen cu,
inclusivism ti mi ih sullam cu Vanram kainak ding hrangah lamzin tampi a um ti
ruahnak (idea) a si ih cumi ah Khristian
pawl lawng Vanram kai ding an si lo, Khristiannak cu lamzin tampi a um mi lak
ih pakhat men a si ti ai a si. Minung lam hmuhdan cun, incluclusivism pawl ih
hmuhdan a dik a si ti ih zum cu thil hahdam zet a si men thei. Zo si Muslimpawl
siseh, Hindupawl siseh, Buddhistpawl siseh kanmah pawl thawi Vanram ah hmuh
ding a duh lo tu um ding? Asinan, thu ngaingai a si mi cu cuvek ruahnak sual
zatekai lungput (inclusivistic thinking) neihnak cun thuthang ṭha
phuansuah a ṭulzia a
nepter ih hleiah kan Khristian kekarnak le rawngbawlnak ṭhuanawp
ko in in tuah. Cuvek zatekai lungput
sual kan neihnak cun missionary thlasuah a ṭulnak khal kha zumtu pumpaak
nun le kawhhran khalah a thi ter. Asinan,
kan Bible cun fiangten Vanram kainak lamzin cu pakhat lawng a um ti’n in sim ih
cuihleiah cui zin a um mi sun cu fapa neihsun, Jesu Khrih fehtlang lawng in a
si ti ah a ti. Hi Bible, Pathian thutak
ih zirhdan hi kan hlohsan a si ah cun thuthang ṭha ih a hrampi le sinnak kan
hloh fithla riai tinak a si.
Apathumnak ih thlengaw mi kan
hmuh thei leh mi cu Evangelicals ( Thuthang ṭha sim uartupawl ) lakah “ vantlang lole khawtlang nun” remṭhat uarnak: khawtlang nun ṭhansoh
ter le thianfai, hriselnak lam thupitter ti le a dangdang pawl a si. Ahman, thuthang ṭha timi cu thu le tuahnak a
pahnih in a kawp aw. Tuahnak tello cun
thuthang ṭha cu a
famkim thei lo. Cuvek thotho in, tuahnak thuthlang ṭha
(Gospel of deeds) cu thutak phuansuahnak (proclamation of the word) tello cun
thuthang ṭha a si
thei lo hulhual lala. Ziangtin si mipawl
cu an pum puar kiarkiar in cawm hman nung la thuthang ṭha
phuansuah mi ngaithlaaknak caanṭha an neih lo ah cun an hrangah thuthang ṭha kan
phuansuah mi kha ziangtin an ṭhathnempi thei ding? An lei taksa cu puar le tlai in kan cawm tla
a si men thei, a sinan an lei nunnak a cem le veten Khrih umpilonak hmun
kumkhua Meipi a si mi ah an feh thotho ding. Curuangah, Thuthang ṭha
phuannak le tuahnak hi, ramthim kan nawr tikah rawngbawlnak cak nei thei ding
cun an thupi zet ti kan cin ringring a ṭul.
Apalinak ih tlengawknak a si mi
cu zum lotu lole Pathian theilotu kan leilungpi ah an karh ciamco hi a si. Leitlun mipum ṭhansohnak ruangah, thuthang ṭha ih a
palban hrih lo mi mipum 2.3 billion ihsin kum hleinga sungah 3 billion rori tuini ah
an pung. Asinan, thuthang ṭha thlen ban hrihlonak hmun le ram ih
missionary a ṭuantu
pawl cu mipum ah anmah kel lawng an si ringring lai. Hi thudik le fiangfel a si
mi hin ziangvek suanlam kan neih ah maw, kan ṭawngsuak a si khalah mission
hnaṭuan can
a cem hrih lo, missionarypawl ih hnaṭuan can a um lai, mission hnaṭuan hi
kan ṭultuk
lai a si ti in theihter sal. Tuisun ah mission hnaṭuan hi
a thi hrih lo a si. Thupek ropi kan awih le thlun a si ah cun tuini ah loh
theih lo in missionary tampi kan leilungpi in a ṭul hrih a si.
Curuangah si, hi cabute “Mission
le Nangmah” khal hi pehzawm in kan ṭul hrih lai nak san. Mission hnaṭuannak thu thawi pehparaw in na
hrangih Pathian in ṭuanvo a lo pekmi na ruahnak le na sawnkirsalnak
thawn Pathian in lo thlawsuah hram seh.
Dr. Larry W. Caldwell
No comments:
Post a Comment