Thusuhnak: U Henry Zaangfah ten ka
question in rak answer thei pei mo? A cang thei len Bible verse thon, cun kha
mi Bible ih a tih duhsan thawn. Tu ṭum ih ka lo suh mi hi kan dung ta cu a si
lo... Zumtu mi piangthar ti aw hin Pathian duh lo zawng thil sual kan tuah
tikah sual ngaidam dil kan ṭul
mo? Ṭhen khat rongboltu hnenih ka
theih danah cun dil a ṭul
nawn lo Pathian in in ngaidam CIA zo, dil rero a ṭul lo an ti... ziangtin si
Bible ih in zirhdan ti fiang le fel ten ka theih duh ruang ah si…
Thuhmahruai
Hi na thusuhnak hi mitampi khal in an rak buai thup ve mi
a si thei tin ruat. Na thusuhnak vekin Piangthar lo thu hla cu rel lo in
Piangtharpawl ih thuhla kan Bible ih in simdan ihsin kan sang aw tum ding. Can
bicilh deuh ruangah duhvekin famkim tak tla in ka lo saang lo a si thei, nan hi
tawk ih saannak ihsin na thusuhmi thuhla na feng the ihram ka beisei. Kan saannak a feng sin theinak dingah hitin ṭhenhnih
ah , “ Sual Ngaidam Dil kan Ṭul
lonnak Thu”
timi le “ Sual Ngaidam dil Kan Ṭulnak
Thu” ti’n kan zoh hnik ding.
1. Sual Ngaidam Dil Kan Ṭullonak Thu.
a.
Rundamnak Thu thawi Pehpar
aw mi ah
Misual thi ding kan si laiah kan hrangah Jesu
in thihnak tuarin rundamnak famkim Kross Parah in tuahsak ( Rom 5: 8-9). Kanmai
minung sinak le zuamnak in zohman mahte’i runsuak aw thei le Pathian cohlan
tlakih fel thei kan um lo ruangah, kan ai in awhsaktu ding le luatnak lamzin in
sialsak tu dingah Pathian in Jesus Khrih in pe ( John 3: 16; Rom 5:10-11) .
Cutin, Kan sualnak pawl hmuahhmuah, kan fellonak pawl hmuahhmuah, kan leiba
pawl hmuahhmuah le van kan thlen theinak ding ih dawnkhamtu thil hmuahhmuah cu
Pathian in Jesu Khrih parah a ṭhum. Isaiah cun,“ Asinain amah cu kan zawnzaihnak tuartu a
si, kan natnak phurtu khal a si. A zawnzaihnak le a tuarnak pawl cu Pathian ih
hremnak a si tiah kan ruat. Sikhalsehla kanmah ih sual ruangah hriamhma a pu,
thil ṭhalo kan tuah ruangah vuaknak a tawng, Hremnak a tuar mi cu kan
damnak a si, vuak a tuarnak cu kan rundamnak a si” (Isaiah
53:4-5) ti’n le Korinth cakuat cun,“ Sual hrimhrim thei lo kha kan mai ruangah sualah tuah
in a um” a ti ( 2 Kor. 5: 21), Cun, “a vuaknak vual ah damter
in kan um “ ti khal in Bible cangdang in in sim. Awle, cutin Jesu in luatnak
famkim in tuahsak mi cu keimai hrangah a si tin RINNAK thawn, Thlarau
Thianghlim bawmnak in kan cohlan/ zum tikah Rundamnak cotu, Pathian faduat, van nun neitu,
mithar ah Pathian in in pawm ( Eph.
1:13; Eph 2: 8-9; 2 Kor 5:17 ). Kan mai tuahfel ruangah le thilti ruangah si lo
in Rinnak ih Pathian fapa Jesus Khrih zumnak thawi kumkhaw nunnak cotu kan si
ruangah ( Titus 3:5) cui Khrih ih kan nunnak cu zianghman in in siatsuah thei
lo( Rom 8: 31-30). Kan nunnak cu Khrih sungah thuh in a um ( Colossa 3:3) ih
Pathian kutsungih ta cu zohman in kan nunnak in lakhlohsak thei lo, ziangruangah
tilen Jesu Khih cu lei le van ih thuneitu sangbik a si ruangah ( Matt. 28: 18).
Kan fel le tlin ruangah rundam kan si lo ih mifel le thianghlim Jesus Khrih
zumnak sawn ruangah rundam kan si ruangah cui vawi khat rundam kan sinak cun
kumkhua a daih. Hi kan rundamsinak cu a pung in
a kiam thei lo, a ṭhang thei lo ih a thlep thei fawn lo ( I
Peter 1: 4). Kumkhaw daih a si ih Fapa Jesus Khrih zumnak thawi a lakih Pathian
in in pek mi a si ( Rom 6: 25). Hi mi hrangah ngaidam kan dil a ṭul
nawn lo. Kan sualnak le tluknak khal in hi kan kumkhaw rundamnak a siatsuah lo.
Jesu kan zum leveten kumkhaw daihin
vankainak hrangah rundam kan si zo.
2.
Sual Ngaidam Dil Kan Ṭualnak Thu
a. Sual ih Kan tluuk
tikah.
Hi mi hi Khrisitian nun a si ih rundamsinak thu a si lo. Zumtu Pathian fa si cing in sual kan tuah thei
lai maw? tin thu sut aw sela ziangtin kan sawn ding? A tawizawngin kan sang a
silen tuah thei tuk! Rinnak thawi ke kan kar ngam lo le Thlarau Thianghlim ih
kan khah lo tikah, kan tisa duhnak thlun in Pathian ningnat ter le Thlarau
Thianghlim meifar kan mah ih alh rero mi mihter, riahsiatter a theih a si ( I
Thess. 5: 19) Cun, lei tisa ih um kan si ruangah sual phunphun- taksa cakhiarnak,
hngalnak, zu le sa, mipat nunau sualnak , nun thlahdahawknak le Pathian duhlozawng a phunphun tuahnakah kan
tlu thei. Mifamkim, sualnak tuah dah lo le palhnak nei lo zumtu kan si hnu
khalah kan si ruangah, kan Bible, Pathian thu cun sual thupha cawinak nei
ringring dingah in fawrh. Ni khat ih kan
nunnakah tuah ding ih Pathian in in fial mi pawl kan tuah lo can siseh, tuah lo
dingih in duh mi kan tuah sual can, Pathian duhlo mi a si ti thei cingih tisa
caaknak kan neh lo ih sual ih kan tluuk can khal a um thei. Asinan, cuvek can
ah Pathian hnenah sual thuphacawinak kan neih tengteng a ṭul.
Cuti, sual thuphacawinak kan neih tikah, kan rin Pathian cu duhdawtnak ih khat
a si ruangah kan sualnak in ngaidam lawng si lo in kan fellonak pawl tla in
tleng faisal ṭheu(
I John 1:9). Taksa dan ih um lai kan si ruangah nitin Pathian hmaiah
sualphuannak le nun zohfelawksalnak neih hi zumtu hrangah a thupi ngaingai. Mi
piangthar si cing in sualphuannak, Pathian thawi pawlkawmawknak, Bible siarnak
le thlacamnak nun kan daitlang a si ah cun tluuk le bahnak in kan nun in hmuak.
(b) Sual in man a nei.
Nitin kan nunnakah kan tuahmi tinkim hin man a nei.
Pathian fa si na cingin Pathian rawn lo in kan duh duh in kan nung asilen, kan
duhtlannak a sualah kan hman asilen kan duhthlanak sual ih rak khal kan teel
sal. Ṭhimnakah,
David in Bethshebi thawi nupa ṭangṭawm sualnak a tuah tikah Pathian hnenah
lungsir in a ṭap,
ngaidam a dil. Pathian in cule a ngaidam. Asinan, a sualnak tuah man cu a teel
thotho. A fapa in a thihsan ti thu kan hmu. Sual kan tuah mi siseh thil ṭha
kan tuahmi siseh Pathian hmaiah thuh thei mi zianghman kan nei lo, kan tuahmi a
ṭha a
silen a ṭhatnak
van lawngah si lo in hi lei khalah kan aat ( Galati 6: 7-10). Nan, thil ṭhalo
kan tuah a silen nitin thuṭhennak kan parah kan tawng cumi cu kan
siatnak dingah si lo in kan ṭhatnak ding sawn ah a si. ( Heb. 12:
5-6).
Zumtu cun sual thuṭhennak
nitin kan tawng. Sualnak pakhat khat kan
tuah, Pathian hnenah ngaidam kan dil duh lo, kan sualnak ihsin kan sir aw lo,
kan sualnak kan tlansan duh lo a silen, Pathian nunsimnak a phunphun kan tawng
thei. Bible ah kan zoh asilen, Pathian thu a ngailotu- Jonah nunah Ngahpi
pumsung a thleng, Mi hngal Nebuchahnezar cu- Kum 7 sung hrampi a ei. Saul
siangpahrang cu Pathian in a hnawn phah le a dang tampi rel ding a um. Sual tlansan
duh lo in kan tuah vivo asilen, Pathian ih nunsimnak hmaisa- lungawinak a hlo
thei, nitin um le tlan danah thiamawklonak, nawm lonak thup nunah a um thei. Cui,
sin kan sualnak kan siar duh lo thotho asilen, a ai ih harsa deuh- kan pumpaak nunnak
tluanlonak- kan eihawlnak a tla sia, kan hnaṭuan a sinpi lo, kan taksa ah
damlonak tivek, innsang tlaksiatnak tivek a phunphun a thleng thei. Cuvek in
kan nunnakah fiangtuk in Pathian nunsimnak kan tawng ti thei na cingin kan sual
kan sir duh lo, kan sualnak ihsin Pathian hnenah kan kirsal duh lo a si ah cun,
a tawpnak cu kan nunnak khiahsak a si. Hi mi hi Puithiam , Eli, a fale
nunsimnak ih a daitlan ruangah Pathian in a ring a herh kiahsak ti kan hmu
thei. “
Vawitam tak nunsimnak tawng cingih ring ti khawng hrim cu vawi leh khatah a
ring herhkiahsak a si ding” tin Bible in in zirh.
Thukhaarnak
Kan Bible in Zumtupawl cu Pathian duhdawtnak ruangah ,
fapa Jesu Khrih in pekmi zumnak thawn a fa hniang, rocotu ah le kumkhaw
nunneitu ah in tuah. Asinan, cui zaangfahnak zarah rinnak thawi kan co mi
kumkhaw nunnak cu sual khuhnak le ṭhatlonak thawi nunpi dingah a ti mi a si
lo. Man awlbik- alak ih kan co mi a si nan
a ṭhatlam
cu man khungbik ( best quality) a si. Curuangah, kan nih khal in daitlaannak le
Pathian ningnatternak ah thiamcoter kan sinak hi hmang ding kan si lo. Thil ṭha
kan tuah theinak dingah le Pathian kan sunlawinak ding hrang sawnah rundam kan si
( Eph. 2:10). Zumtupawl in hi thu hi fiangten kan theih le kaihhnet a
thupi. Pathian fa ka si zo pam, sual ka
tuah khal len ka rundamnak a hlo thei lo ti ih duhduh ih nunnak cun Pathian
fate taktak nunnak ah cun Pathian nunsimnak kut a tuar ṭheu
ih, sual a sir duh lo le sualnak ih sin a tlansuak duh lo a si ah cun a tawp a tawp
ah a nunnak tiang a hloh thei( taksa nunnak).
Amahlawngte cu, Pathian cu a fale
hrangah thinsau, duhdawtnak ih khat le kan sualnak vekih in thungrul siang lo
tu a si ruangah, kan sualnak a hnenah phuang in, lungsir thawi amah kan pan sal
a si ah cun, kan sualnak in ngaidam ih hleiah, in thianfai sal ṭheu.
A duhdawtnak kut cu kan hrangah kaupi’n a awng. Fapa tlanhlo in lungkuai thawi
a pa a pansal tikah, pa’i duhdawtnak cun a ngaidam lawng si lo in a thuamthar
sal. Zumtu cun nitin sual thuphacawinak
le Pathian hnenih lungawi thusimnak, nun hlanawk tharnak kan neih ringring a ṭul.
Pathian in lo thlawsuah hram seh.