Ziangtin Mission Hnaṭuannakah Kan Hlawhtling Thei Ding? (I Sam. 16-17)-II

II.        David-a mission hnaṭuannak ih hlawhtling ko a tuahtu thil pawl:

1.  Pathian ih umpinak.

 I Samuel 16-17 sung ih David thuanthu pawl hi uluk zetin kan zawt asilen, a tangdawrnak thinlung thu hla ih lawm a hlawhnak lawng si lo in Pathian huham thawi umpinak a takih a tep thu khal kan hmu thei. Bible in, “ A hnenah Bawipa a um a si” ti rori in a ngankhum (I Sam. 16:18). Pathian ṭawngkam in “ mi ralṭha, ral do thiam, ṭawngkam thiam, le mituaktam” (I Sam 16:18) ti lawng in a ti riai lo, a sim uar zet mi cu a hnenih Bawipa a um thu kha a si.  Ralṭhat siseh, hmelṭhat siseh, thusim thiam le mi cakvak si hi a sualnak a um lo, Pathian ih thlawsuah ropi zet a si ko, amahlawngte cu Pathian ih mission hnaṭuan kan hlensuahnak hrangah cupawl lawng cu a tawk lo. A thupibik le ahmaisabik ih mikip in kan neih a ṭulmi cu Pathian ih umpinak hi a si. Siartu unau, Pathian ih umpinak na nunah na tep zo maw? Jesu Khrih thawn nunnak ih pehzawmawknak na nei zo maw? Ahmin men ih Kristian si hi a tawk lo, kan nu le pa Kristian an si ruangah Vanram kan kai ding ti hi Bible zirhnak a si lo. Pumpak mitin in Pathian thawi tawnawknak, pehzawmawknak kan neih tengteng a ṭul. Duhdawtmi unau, nangmah le keimah in duhdawt ruangih thihnak tuartu, thihnak neh ih thosal Jesu Khrih na nunnak ah na cohlang zo maw? Amah lawng hi kan mission hnaṭuannak ih hlawhtlinnak in pe theitu tawhfung umsun a si. Thuthangṭha John 15:5 ah cun Jesu’n, “ Keimah lo in zianghman nan tuah thei lo” ti ah a ti. Hlawhtlinnak a takih kan hmuh theinak dingah second tin, minute tin, nitin, thlatin le kumtin Jesu kan sungah hnaṭuan ding le kanmah fehtlang ih hnaṭuan dingah kan ṭul ringring.

2. A Pa ih thu thlunnak ( I Sam. 17:17)

A pa’i fialnak le simmi lungin David cun a tuupawl cu tuukhaaltu pakhat hnenah taanta in a thaizing zingthlapitte ah a u le tawng dingah a feh. Nangmah ah ziangtin na ruat ka thei lo, asinan kei ka hrangah cun hringtu Pa hi an thupi tuk. Kum 15 ka si ah ka Pa in in thihsan. Asinan, tuini tiang a ṭawngkam hrekkhat le thu in cahmi pawl cu ka thinlungah ka pai ringring.  Khatlamah, mi hrekhat cu hringtu nu le pa’i tlunah lungawi lo tla nan um men thei. Ahman, hrekhat papawl cu fale hrang zawnruahnak nei mal, duhdawtnak langter thiam lo, thintawi, sekha, zu le sa duhtuk lole nungcang thlahdah aw zet tla um ngai. Anmah hman felfai tei zohṭhim dingih an nun lo lai ah an thin a siattu le mi kawk an hman tuk tivek ah fale pawl in kan ngaih lo ṭheu. Cuvekin, mi tampi cun Pathian, van ih kan pa kan ruah tik khalah lei ih kan pa, mi vuak hmang lole mi kawk hmang tivekih ruatsual khal ka um thei. Asinan, van ih kan Pa cu lei ih kan pa le vek an si lo, hrekkhat duhdawt thiamtu lei ih kan pa hman in fa le hrangah thilṭha tuah an thiam ah cun , van ih kan pa cun kan ṭhatnak tinkim in rem in ruahsak ṭheu ti hi kan zum ngam a thupi zet ( Rom. 8: 28). Vanih kan pa cun ziangvek dinhmun sia le nun tlaran in a liamcia ah kan rak um zo a si hmanah, lungsir thawi kan pan cun in ngaidam thei ringring. Atu fangih kan nundan le umdan pawl khal a thei ih, tawp cin nei lo in in duhdawt. A thu kan thlun le a fialmi tuah dingah kan awng aw a si ah cu, David bangin mangbangza in in hmang thei.

            David in a pa’i thu a thlun tikah, a mang hmanih a rak man ban lo mi a mission hmaisabik a tawng ngah.  A unau pawl va tawng in cibai a va buk lawng si lo in, tlang zim ihsi Goliath ih hrinhronak aw hruum le ṭihnung zet a va thei ngah. Cun, cumi rualin ziangtluk in Israel raalkappawl in Goliath an ṭih ti khal a mit rori in a va hmu.  A pa’i thu a lunnak cun Pathian ih mission hnaṭuan sungah tel theinak lamzin a awnsak.  Zumtu kan zate hrangih thupi zetih ka ruah mi pakhat cu kan pastorpawl hnenih sin thurawn lak le an ṭawngkam ṭha tei ngai hi a si. Thlarau lam ih in cawmtu le rawl ngai in fahtu an si tikah, caan tampi cu Pathian in anmah fehtlang in ṭuanvo le tuahding mi- mission thar kan nunnah in pe ṭheu. Cun, mission retreat, couples retreat, camping lole Crusade le kawhhran cangvaihnak ih tel tivek tla hi a thupi tuk. Cuvekih thlarau lam raaldonak ih kan tel tikah, kan hmuh mi le tawn mi hmang in vawi tampi cu Bawipa in mission hnaṭuannak ih a ṭulzia le a kawhnak pawl tla hmu thei dingah kan thinlung sangka in awnsak ṭheu.

            David in Israel raalkaappawl ṭih in an khur a hmuh tikah, tuar nawn lo in keimah in cui vunsim tanlopa cu ka do ding ti ah Goliath ih ngiarnak cu a cohlang. Amah do dingah thu a ṭhencat. Asinan, makzet mi cu cuti Pathian ih mission a zawmtum rualrual in dawnkhamtu pahnih a tawng cih: (1). A pakhatnak cu a u Eliab ih hnen in a si ( I Sam. 17:28). (2). A pahnihnak cu siangpahrang Saul ih hnen in ( I Sam. 17:33) . Hitin Saul in, “…ziangtin so na do thei ding, nang cu nauhak na si ih anih cu a sansung hmuahhmuah ralkap a si zo” a ti. Vawi hnihkhat ah cun Pathian hna kan ṭuannakah, mission hnaṭuan kan ṭuannakah, lenglam le in thei lo tu lamhlapi ih a ummi si lo in kanmai sungkhat, unau, zawn in ruattu,  nu le pa lole rualpi ṭha tla hi in dawnkhamtu ah le ningṭih ko in tuahtu ah Satan in a hmang thei. A u le siangpahrang Saul in cahnak le huham David sungih um mi an hmuh thei lo laiah, nauhakte a si mi David cu Pathian in micak, mi thiltithei tin a hmu tlat! Vawi tampi ah cu nangmah le nangmah hitin , ‘ zianghman ka si lo, ka tuah thei lo ding, ka hlawhtling dah lo ding!’ ti ah na hmu aw tla si men thei, asinan Pathian cun na sungih cahnak le huham a ummi kha a hmu! Mangbangza khawruah har ih David a hman vekin a thu na thlun, kan thlun le a ṭawngkam kan thlun a si ah cun Pathian ih pekmi hlawhtlinnak in in hmuak a si.

3.    Pathian ih rinumnak a cinkennak in (I Sam. 17:34-37)

 Siangpahrang Saul le a upa in zum lo hman sela, David cun Bawipa ih rinumnak le cahnak huhaam rinsan in thazaang a la. A nunnak ih Pathian rinumnak, sahrang- Kiosa le Savawm hmaika khalih a rak runsuahnak pawl cu cing ringring tahratin tu’iṭum khalah ka rin Bawipa in in nehsak lala ding timi zumnak hnget zet a nei. David ih nunnakah ṭihnak fate khal a um lo. A zummi Pathian a theifiang tuk. Bawipa theifiangtu hi an raal a ṭha ringring. Rinnak a umnak hmunah ningṭihnak a tiiral ih, asinan, rinnak a umlonak hmunah, ningṭihnak in milai thinlung a luahkhat.  Pathian ih kan rinnak cun kanmai sungih ningṭihnak pawl a dawi hlo. Vawitampi ah cun Saul bangin kan mai bantha cahnak le huhman parah kan ṭhum aw ṭheu, asinan kanmah hnakih caksawn, thiamsawn,sangsawn kan tawng tikah, hmailam ih feh vivo ding khal kan ning a ṭih sal. A dik ko lo maw? David ih nun kan zoh tikah, pumhlum in Pathian a rinsan. Cun, Pathian kan rinsan tikah kan ningṭih a ṭul hrimhrim lo. A caancaanah cun Pathian in ṭuanvo le mission hnaṭuan in pekmi hi kan hrangah a tumtuk ti ih hmuh can a um ṭheu!  Cuvekih na hmuh can a um ṭheu maw? A caancaan ah cun ka tlinsuak ngai lo ding ka hnaṭuan hi tivek ih na tiawk caan teh a um ṭheu maw? Asinan, thutak a si mi cu, ‘Pathian in thil pakhat khat ṭuan ding ih ṭuanvo in pek, in fial tikah, kan ṭuanvo kan hlensuah theinak ding hrangah a zaangfahnak khal in pe tel, tuah theinak cahnak le fimnak khal in pe tel ṭheu’ ti hi kan cinken a thupi tuk! Cumi cu David in Goliath a nehnak thuhla khalah hin fiangten kan hmu thei.  Kanmah milai lamih kan ṭuanvo cu kan rinnak hnin riai lo in Khrih parih kan ṭhum ding hi a si.

A ngaingai tei kan tilen cu ziangvek mission, rawngbawlnak le hnaṭuan kan ṭuan a si hmanah, kan tuah rero mi pawl hi kan maita an si lo, Bawipa’i ta an si ih kanmai cahnak men ih hlensuah theih an si lo, in thlahsuaktu Bawipa’i huham le cahnak kan ṭul. Cumi cekci vekcu si David in Bawipa’i huham parih a ṭhumawknak kha. Mission hnaṭuan kan ṭuan rero mi pawl hi Bawipa’i mission an si ih a cahnak human kan rinsan a si ah cun, kan tawpnak ding hmun thang a si mi khal kha kan dinsuahnak le Pathian ih in khaisannak hmunah a cang thei. Israel ralkap pawl cun David cu a thihnak ding hmun a pan, a thi thlang ding tin an ruat tla asi thei asinan, Pathian in David cu mipi in a cemnak dinghmun a pan an ti mi hmun rori ah nehnak thawn nasa ngaingai in a khaisang.  Kan biak Pathian hi kan tawn mi harsatnak, mangbangnak le phurrit pawl hmuahhmuah hnakin a tum sawn na zum maw?  Rom 10:11 ah cun hitin kan Bible in,  “Amah a zumtu poh cu an mualpho lo ding” ti’n in sim. Tuini ah David hi kan lakah telin ‘ ziangtluk khai ni ih na harsatnak, na thinpihnak, na tawngmi pa a tuum in sim thei pei maw?’ tin sut hnik bang ta sisehla, hitin ‘ Khai ni ah khan ziangtluk ka biakmi Pathian a tuum, a cak in huham thawn a khat ti mi lo sim ka duh’ tin in sawn men thei! Zumtu kan nunnakah, hna kan ṭuannakah siseh, harsatnak le vansannak kan tawnmi kipah kanmah le Bawipa thawi ṭangkawp ih kan cinfel thei lo ding tlukih tuum harsatnak a um lo. Bawipa cu Ama’i parih rinnak a ṭhumtupawl hnenah a um ringring. Caantampi ah cun, Pathian ih in runsuahnak theithiam thluh ding hin caan a rak ṭul ṭheu ngai.  Thinsau tei hngah ṭenṭo a ṭul caan a um ṭheu. Mi tambikin harsatnak kan tawn ṭheu mi cu Pathian cun kanmah in rinsan, in zum nan kanmah le mah kan rinsan aw ṭheu lo. Kan mission hnaṭuannak ih hlawhtlinnak hmu ding cun Pathian ih rinumnak kan nunih kan tep mi pawl kan cin ringring a thupi ziangruangahtilen cupawl cun hmailam ih kan kekar vivo nakah ralṭhatnak in pe.

4.   Pathian in a pekmi a hmansuahnak in (I Sam. 17:38-39)

Saul in David cu raalphaw, fei le ngun thawi thuam a duh nan, David in a hruh thei lo, asancu a hman ṭhang mi a si lo ruangah. Asinan, David cun a rak hman ṭhang mi a saihli te le lungtote panga thawn Goliath do dingah a pawksuak. Hithu ihsin kan zir thei mi cu, Pathian in in pekmi kan mai sinak , talent le thilpekpawl hmangsuak dingah in duh. Vawitampi ah cun kan kiang le kap ih hlawhtlinnak nasa tak a neitupawl, mi hminthang le laarpawl ih tidan cawng in, anmah vekin um kan tum caan a tampi! Cumi ih a rahsuah cu kanmah le mah hi midang hnakin cak lo deuh le niam deuh ih hmuhawknak, thiam lo deuh ih hmuhniamawknak a rawng um ṭheu.

Asinan, thudik a si cu kan ruahawk vek lawm mam ih ṭawntai le caklo cu kan rak si lo. Kan harsatnak neih mi cu Pathian in in pekmi tawk ah lungawi lo in lole Pathian ih in pekmi tawk hmansuahnakah kan di a riamtawk lo ṭheu hi a si. Pathian in kan sinak vek ciahciah in in hman a duh. Mi pakhat khat si dingah si lo , kanmah rori si dingah in sersuak. In pekmi thilpek, talent le kan kutsungih ummipawl a takin kan hmangsuak a si ah cun mangbangza in Pathianin in hmang thei cio.

 Pathian in a thiam ih na thiam hlenghleng lomi, lole na tizawng lo tukmi ah a lo hmang lo ding, cuhnakin na rak tuah ṭheu mi, na ti ṭhang mi le na kutsungih nan neihmi hmang in a lo hmang ding. Cumi cu David ih nun le a hlawhtlinnak ih tawh a si mi ihsin fiangten kan zir thei.

Thusuhnak um thei mi cu Pa Pathian in cutin na kutsungih na neihmi talent lole thilpek kha hmangsuak dingin a lo tur a silen lungawi ai puang in na ti thei tawk ih ṭhabik thawn na pe siang kem?  Mi hrekkat cu hlasak thiam le thei zetzet an um, cupawl tla cu hlahruaitu tivek ah tla hmang aw sel, cun hrekhat a silen sumpai kilkhawm thiam, lemzuk thiam, thusim thiam, mi hohathiam tivek in a phunphun in kanmah le sinak cio in Pathian in thilpek in pe.  Pathian hnaṭuannakah hnasang le hnaniam a umlo, kan tehawknak hi minung hmuhnak lawngah a ṭhahnem asinan Pathian in pumpak kan nunnak cio ih in phut mi cu kan neihmi pekkirsal le a hrang ih hmansuahnak ah rinum tei um hi a si.  A sunlawi , ropitnak hrangah Pa Pathian in thipek in pekmi kan punter, karhzaiter le hmansuah in duh. Kan keh le vawrh ih midang an hlawhtlin le hlawhsam ruangah kan nih thiksia le aanhai in um mai hlah uh si cuhnakin, kanmah le mah Pathian in thilpek in pekmi thawn ka ti theitawk ih ṭhabik a hnenah ka pekir sal maw sal lo ti hi sut aw sawn ding kan si. David in a saihli thawn Goliath ih calpadar takah lungphum ko in a sai ih cutin leibih in Goliath cu a tlusawp. Cule, David in a lu a tan ih cutin nehnak maksak Pathian in a pe. Nauhak pate, David hmangin Pathian in amipawl cu Filistin kut ihsin a runsuak.  Na neihmi Pathian thilpek kha rinnak thawi rinum zetin, na tithei tawk ih ṭhabik thawi na hmansuah tikah mangbangza Pathian khan na nunnakah khawruahhar thilmak a tuahsuah thei na zum maw?

Thukhaarnak

Tuini ah Pathian in zumtu kan zaten a rawng kan bawlnak sungah hlawhtlinnak le nehtu kan si in duhsak. Nitin ih thlarau lam doawknak kan do mi khalah sunglawi zetih nehnak cotu kan si a duh. Vawihnih khatah cun mission hnaṭuannak le rawngbawlnak sungih kan cangvaihnakpawl hi thil harsa ngaingai an si. Pathian in ṭuanvo in pek mi hrekkhat cu kan phuur zawng le nuam kan ti zawng kherkher tla a  si lo men thei. David bangin mino kan si ah maw, fimthiamnak zirsang lo kan si ah maw, degree sang taktak kan khum lo a si hmangah a hman dingih kan um a siah cun Pathian in kan khawtlang, Kawhhran, tlawngkainak, hnaṭuannak le innsang thlengdanglamtu ah in hmang thei a si. Cann hnih khatah cun Pathian in ṭuanvo lole hnathar, kannih thawi pehpar aw lo zet kan ti mi tla in pek caan a um thei. Hrekkhat cu Pathian thawn pumpak nunih zawmawknak nei hrih lo, Jesui thawi tawnawknak, piantharnak cohrih lo tla kan si thei, cuvek kan um a silen Pathian in David hriak culh dingih a hawl bang khan, amah thawi lengtlang dingah, kutkai aw ih umtlang le hnaṭuan tlang dingah Jesun a lo sawm. Jesu in na thinlung sangka a lo king ih na sungah a nun theinak dingah a lo ko a si ah cun na thinlung sangka rak awng in amah cu rundamtu le Bawipa si dingah na cohlang kem? Jesun a lo duhdawt tuk ruangah van sunlawinak hmuahhmuah tan in leizanthim ah a rawng piangih na hrangah runnak famkim a lo tuahsak zo.  Hrekkhat cu a tufangah Pathian in a rawngbawlnak sungah a liamcia hnakih pumpe aw sin dingah a lo kawhmi tla nan um thei! Asinan, ziangcekci ti dingah a lo ko ti fiang lo khal in nan um thei fawn! Cuvek canah, Pathian ṭawngkam Bible siarnak thawi can kan hmantam a thupi zet. Ziangahtile, Bible hmangin Pathian in in biak ṭheu ruangah a si. Thlacam khal kan uar sin a thupi ziangahtile, thlacamnak hmangin kan thinlung cu Bawipai hnenah kan sungbung ih cutin a duhnak mithmai kan hawl thei.  Hrekkhat cu kan hnaṭuannakah kan buai thei tuk ruangah, Pathian in mission cawlh (retreat) tivek le kohhran ih cangvaihnakah nasa sin ih hnimphum aw dingih in kawhmi khal kan um thei. David khal kha a pa in cawlh (retreat) a pek sungah a si kha Pathian ih mission mangbangza a nunah a va tawn. Cun, hrekkhat cu Pathian in mission hna na innsang ihsin, na nu le pa ah, na fanu na fapa ah le na rualpi pawl hnenah a lo runnak thuthang  ṭha sim ding le Jesu thawi pehzawmawknak an neih theinak dingih lamhmuhtu si dingah a lo duh mi tla nan um thei.

Pathian kan rian ih a mission hnaṭuan kan ṭuan tikah le a duhnak thawi rualte ih kan feh tikah, Pathian ih huhman, mangbangza thilmak, tu le tu kan nunah kan tep thei. Curuangah tak cun a si, mission hnaṭuan hi kanmai hna a si lo Bawipa’i ta a si ti kan theih ringring a ṭulnak. Bawipa’i rak thawk mi a si ih cutin kannih in a hnaṭuan cu kan va zawmve, kan ṭuantlang tinak a si. A tello cun zianghman ti thei kan nei lo ih, Jesu cu kan cahnak hrampi le thazaang a si. A thutiam kammi , “ Leitlun san cemtiang ka lo umpi ding” ( Matt. 28:20) ti mi parah ding hngetin , ahmin ruangih harsatnak, relsiatnak, ninghannak, zonzaihnak, tuarnak le vansannak kan tawn can ah kan tlunih a rinumnak, lam in rak hmuhnak, in kawhhnak le humhimnak pawl zohkirsal hna kan thiam a thupi tuk.  David  in a liamcia ih Pa Pathian ih humhimnak, lam hruainak a rak tehmi pawl a dinhmu ih thazaang laknak ih a hmang thiam bangin,  Pathian ih in rak kilvennak, humhimnak pawl siarsal kan thiam len cupawl cun a tu fang ih kan harsatnak le hnaṭuan mipawl par khalah nasa sin in Amah rinsan hna in thiam ter. Anetnakah, Pathian in kanmah le thilpek in pekmi kan dawn dan cio vekin kan neihmi le dawn mi hmangin, kan ti thei tawkih ṭhabik suah in amah kan rian a duh. Duhdawtmi casiartu unau, na neihmi ihsin na ti theitawk ih ṭhabik Jesu na pe zo maw?  David - hlawhtlinnak a mission ih petu thuli pawl- pumpak nunih Pathian thawi pehzawmawknak nung le hnget neih, a thulung dingih kawhnak thlun, Pathian rinumnak rinsan ih ralṭha zetih rinnak ih kekar suak le kan neihmi ihsin kan ti thei tawk ih ṭhabik Pathian hnenih kan pek tikah, kan pumpak nun in siseh, kawhhran le pawlkawm in siseh Mission hnaṭuannakah kan hlawhtling thei ding a si.

Pathian in a thu kan zate hrangah mal in sawmsak hram seh.