Hi thusuhnak in kan thu vawn thawk hnik se la. Politic hi a ṭha maw a sual? Nangmah rori hi thu hi lo sut hnik sela ziangtin in let ding? A sual rori asi ti kan um ding a zum um vekin a sual hrimhrim lo ti khal kan um ding a zum um. Cun, hrekkhat leh cun a sual khal ti cuang lo cun a ṭul le ṭha khal ti lem cuang lo ih mahte mummum ih mum khal kan um ko ding.
Politic hi Greek cafang “ politikos” ih si ra mi a si ih a sullam cu, “ khua le ti duhnung”( polite citizen) a si. Nan, ruah le zoh rero tikah tui ni ih politic kan hmuh dan thaw cun a sul pel aw deuh a bang. Si, khat lamah politic cun lam ṭang nei ah mi a tuah in hmuhthiam awk lo nak khal hmun tampi ah a thlen ngai. Cuvekin, rualpi ṭha khal hmu thiam aw lo le raal vek tluk tiang ih hmu aw le dungtun aw aw khal hmuh ding an um phah fawn. Cuvek tho tho in, fimkhur thiam lo ah cun huatawknak le tawhawknak hram khalah a cang thei ngai.
Zumtui nunnak thawi pehpar aw in, kan nih pawl hi mi danglam le cungcuang kan si. Asan cu khua le ti sinak pahnih (dual citizenship) kan nei. Van khua le ti le kan umnak leiram mi sinak kan nei. Van khua le ti kan sinak a thupit tuk vekin lei khua le ti mi kan sinak khal ngaihthah le thlahthlam ding kan si lo. Mi tampi in vankhua le ti kan sinak lawng kan hlir kengkeng ih leikhua le ti ih kan ṭuanvo le sinak kan thlauthla. Cun mi hrekkhat lala le lei khua le ti mi kan sinak uar tuk ta hrat in kan khumkhaw hmun “ van khua le ti” sinak le cumi ih kan ṭuanvo kha ka hngilh lala fawn. Hi te pahnih hi pakhat khat ah khurbing tuk ih feh ding kan si lo a bukaw tawn ten kan feh thiam ding hi a thupi zet.
Asilen, Khristian (zumtu) cu politic ah a hrawlhawk a thiang maw? ti mi hi hi ti zawngin ka rawn let ding. A thiang a si. A thiang lawng khal si lo in a tel le a hnarkaitu a si ve tengteng a ṭul. Tu ih a tel ve hrih lo hmanah, a theihfiang ni ni ih sin a tel a ṭul a si. Ziangah tilen a ṭuanvo le tuahding mi a si ti ah Pathian thunung in in sim in in fawrh. Nuam nai ten hi a hnuai ih Bible catlangpawl hi vawn siar hnik. Lo sim mi thu pakhat khat le lo ruah mi a nei in na thei maw? Kan mah lamah a cozah uktupawl thu thawi pehpar aw in kan ṭuanvo hlensuak aw in na thei aw maw? Lo le ziangti vekin hi Bible catlangpawl hin thu a lo sim ve?
Rom 13: 1-7:
Zo khal ram uktu Bawi pawl hnenah tlulut seh; ziangah tile Pathian ih lungkimnak loin zohman thuneitu an um thei lo; cule atuih thuneitu pawl hi Pathian ih retmi an si. Zokhal thuneitu a dotu cu Pathian ih retmi kha a do a si. Cu bangtuk in a dotu cu amah lala parah thuṭhennak a thlen ter ding. Uktu bawi pawl hi thil ṭha a tuahtu pawl cun ṭih ding an si lo; ṭhatlonak a tuahtu pawl cun ṭih ding an si. Thuneitu bawi pawl kha ṭih loin um na duh maw?. Na duh asile thil ṭha tuah awla mithmai ṭha na ngah ding; ziangah tile nangmah ih ṭhatnak tuahtu dingah Pathian ih siahhlawh a si. Sikhalsehla a ṭha lo mi na tuah ah cun thuneitu cu va ṭih aw; ziangah tile mi hrem theinak a nei taktak a si. Amah cu Pathian ih siahhlawh a si ruangah thil ṭha lo a tuahtu pawl parah Pathian ih hremnak a thleng suaktertu a si. Curuangah Pathian hremnak ruang lawngah si loin sia le ṭha thleidan thiamnak ruang khalah thuneitu bawi pawl khi an thu ngai uh.
Cumi ruang khalah a si ngunkhuai nan pek cu; thuneitu bawi pawl in an ṭuanvo an ṭuansuak tikah Pathian hrangah an ṭuan a si. Curuangah nan pek ding a si mi cu pek uh; pumpak ngahmi sungih pek dingmi ngunkhuai siseh, thilri hrangih pek dingmi ngunkhuai siseh pe uh. Hmaizah tlak a si mi cu hmaizahnak pe uh; upat tlak a si mi cu upatnak pe uh.
Cipciar tak cun kan zoh man lo ding nan, kan theih ding ih ṭul zualpawl kan lawr tum ding. Hi thusuhnak vawn sut aw bet sela. Politic ti ṭawngkam kan rel le veten ziang tin na khan sa? Nangmah ah a se lam (negative) maw a ṭha (positive) lam ih hmuhnak a tum deuh? Mah le mah fiang ten bawp dawm in kan zoh aw aw a si ah cun kan thei aw ko ding. Dr. Daption in kum 2000 ih USA election zohfiangnak (research & statistic survey) a tuahmi ah hi tin a ti, “ za ah sawm ruk leng (60%) Evangelical Christian (Bible a zumtu felfel, Bible a thluntu le zumnak lawngin Khrihah rundam kan si ti a zum tu) cun harsatnak an nei. Hmun thum ih ṭhenih hmun 2 cun an me (vote) an pe lo ding ti an hmusuak a si “ a ti (by Pastor Tanchi). Cumi theih tikah riatsiat za ngaingai a si in ka bulpak in ka thei.
No comments:
Post a Comment